Gemoedsbezwaren

Gemoedsbezwaard zijn

Als Nederlandse burger ben je verplicht je te laten verzekeren voor een minimaal pakket aan zorgdekking: de basisverzekering. Toch zijn er bepaalde groepen die hiervan uitgezonderd kunnen worden. Bijvoorbeeld als je vanuit je levensovertuiging gelooft dat God het verloop van je gezondheid zou moeten besturen en het afsluiten van een zorgverzekering daarmee in strijd is. Je bent ‘gemoedsbezwaard’ als je principieel tegen elke vorm van verzekering bent.

Ontheffing verzekeringsplicht

Zorginstituut Nederland werkt in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en registreert onder andere het aantal personen dat zich heeft aangemeld als gemoedsbezwaard. Het Zorginstituut krijgt hierover maandelijks bericht van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB is een Nederlandse sociale zekerheidsinstelling die verantwoordelijk is voor de uitvoering van een aantal volksverzekeringen waaronder de AOW, de Kinderbijslag en de Nabestaandenuitkering (Anw). Het is bij de SVB waar mensen die gemoedsbezwaard zijn terecht kunnen voor het aanvragen van ontheffing. Wat moet je precies doen als je zelf tot deze groep behoort?

• Bij de SVB vraag je een ontheffing van de premieplicht aan wegens gemoedsbezwaren. Indien je aanvraag is gehonoreerd door de SVB, ontvang je ter bevestiging de verklaring ‘Ontheffing wegens gemoedsbezwaren’.
• Vanaf dat moment ben je vrijgesteld van de zorgpremiekosten. In plaats daarvan ben je verplicht een ‘bijdragevervangende belasting’ af te dragen. Je werkgever houdt deze bijdrage in op je inkomen, pensioen of uitkering en betaalt dit uit aan de Belastingdienst. De hoogte van dit inkomensafhankelijke bedrag is even hoog als de Zvw-premie (Zorgverzekeringswet) die verzekerden afdragen.
• Als je geen werkgever hebt en als ondernemer werkt, dan betaal je de bijdragevervangende belasting zelf aan de Belastingdienst middels een aanslagformulier dat je in jouw geval zal ontvangen.

Gevolgen medische kosten

Wat kan je verwachten wat betreft de kosten die je als gemoedsbezwaarde maakt bij medische zorg?

• In de situatie waarin je als gemoedsbezwaarde staat geregistreerd, vervalt je recht op zorgtoeslag. In principe komen alle kosten van medische zorg voor je eigen rekening. Alleen onder bepaalde voorwaarden heb je recht op een vergoeding vanuit een spaartegoed dat je opbouwt met de bijdragevervangende belasting.
• Spaartegoed: de bijdragevervangende belasting die je (werkgever) afdraagt wordt door de Belastingdienst uitgekeerd aan het Zorginstituut. Het Zorginstituut beschikt op deze wijze over een spaarpotje per huishouden. Van dit spaartegoed worden de medische kosten – indien wordt voldaan aan de voorwaarden – voor gemoedsbezwaarden betaald.
• Behalve de verklaring ‘Ontheffing wegens gemoedsbezwaren’ heb je na je aanmelding een declaratieformulier thuisgestuurd gekregen. Als je de gemaakte kosten declareert, zal het Zorginstituut bepalen of dit wordt vergoed. De voorwaarde die hierbij geldt is dat de geleverde zorg valt onder het basispakket van de Zorgverzekeringswet (Zvw). Dat wat je als huishouden hebt aan spaarsaldo staat gelijk aan het maximale vergoedingsbedrag per jaar.
• Aan het einde van het kalenderjaar is het Zorginstituut wettelijk verplicht om een deel (maximaal de helft) van het spaartegoed af te dragen aan het Zorgverzekeringsfonds (Zvf). Als er na deze afdracht nog spaargeld resteert, zal dit worden opgeteld bij het spaartegoed voor het volgende jaar.